Indira Gandhi Matritva Sahyog Yojana 2024 | इंदिरा गांधी मातृत्व सहयोग योजना ऑनलाइन रजिस्ट्रेशन
Indira Gandhi Matritva Sahyog Yojana: भारत सरकारने गर्भवती महिला आणि स्तनपान करणाऱ्या मातांसाठी इंदिरा गांधी मातृत्व सहयोग योजना सुरू केली आहे. यामध्ये गर्भवती महिलांना आणि स्तनपान करणाऱ्या मातांना आर्थिक मदत दिली जाते. तसेच, त्यांना पोषणासाठी योग्य आहार देखील पुरवला जातो. या योजनेचा मुख्य उद्देश महिलांच्या आणि त्यांच्या बाळाच्या आरोग्याचे संरक्षण करणे आणि त्यांना गरोदरपणाच्या आणि स्तनपानाच्या काळात मानसिक व शारीरिक आधार पुरवणे आहे.
इंदिरा गांधी मातृत्व सहयोग योजनेची सुरुवात
ही योजना 2010 मध्ये सुरू करण्यात आली होती. योजनेचा प्राथमिक उद्देश गरोदरपणाच्या काळात महिलांना आर्थिक मदत देऊन त्यांना आराम मिळवून देणे आणि स्तनपान करणाऱ्या मातांसाठी पोषण आहार उपलब्ध करून त्यांचे आरोग्य सुदृढ राखणे हा आहे. महिलांचे शारीरिक आणि मानसिक आरोग्य सुधारण्यासाठी सरकारने योजनेद्वारे हे सर्व उपाययोजना सुरू केली आहेत.
इंदिरा गांधी मातृत्व सहयोग योजनेचे उद्दिष्ट
- आर्थिक मदत: महिलांना गरोदरपणाच्या कालावधीत आणि स्तनपान कालावधीत आर्थिक मदत देऊन त्यांना आवश्यक पोषण मिळवून देणे.
- शारीरिक आराम: गरोदर महिलांना कामाच्या ताण-तणावापासून दूर ठेवून, त्यांना आराम मिळवून त्यांच्या आरोग्याचे संरक्षण करणे.
- मातृत्वाचे महत्त्व: मातृत्व काळात महिला घरकाम आणि इतर शारीरिक कामे करत असतात. या योजनेचा उद्देश महिलांना या काळात कामातून आराम मिळवून देणे आणि त्यांना शारीरिक व मानसिक आधार देणे आहे.
- आरोग्य सेवांचा प्रसार: महिलांच्या गरोदरपणात पोषणाच्या योग्य आहारामुळे त्यांच्या आरोग्याची स्थिती आणि बाळाच्या आरोग्याची स्थिती सुधारेल. यामुळे संपूर्ण कुटुंबाचे कल्याण होईल.
- मुख्यमंत्री वयोश्री योजना महाराष्ट्र
- महाराष्ट्र मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजना
- नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना 2024
- महिलांसाठी महाराष्ट्र शासनाच्या विविध योजना
- कुसुम सोलर पंप योजना २०२४ महाराष्ट्र राज्य
- लाडका भाऊ योजना महाराष्ट्र
- सामूहिक विवाह योजना महाराष्ट्र
- अपंग पेन्शन योजना 2024
इंदिरा गांधी मातृत्व सहयोग योजनेची वैशिष्ट्ये
- आर्थिक मदत: योजनेअंतर्गत महिलांना दोन हप्त्यांमध्ये एकूण 6,000 रुपये दिले जातात.
- प्रथम हप्ता: प्रसूतीच्या वेळी 3,000 रुपये
- दुसरा हप्ता: बाळ 6 महिन्याचे झाल्यावर 3,000 रुपये
ही रक्कम महिलांच्या बँक खात्यात थेट जमा केली जाते.
- पोषक आहार: महिलांना गरोदरपणाच्या आणि स्तनपान कालावधीत आवश्यक पोषण आणि आहार पुरवला जातो, ज्यामुळे त्या शारीरिकदृष्ट्या तंदुरुस्त राहतात आणि त्यांचे आरोग्य चांगले राहते.
- नियमित निगराणी: या योजनेअंतर्गत महिलांच्या आरोग्यावर नियमितपणे डॉक्टरांचा देखरेख केली जाते. महिलांना योग्य उपचार आणि सल्ला मिळवून दिला जातो.
- समाजातील सर्व घटकांना समाविष्ट करणे: सरकारने या योजनेत गरीब आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबातील महिलांना समाविष्ट केले आहे, ज्या महिलांना शारीरिक थकवा, आरोग्य समस्या आणि मानसिक ताण यांचा सामना करावा लागतो.
योजनेचा लाभ घेणारे
- गरोदर महिला: या योजनेचा मुख्य लाभार्थी गरोदर महिला आहेत.
- स्तनपान करणाऱ्या माता: गरोदरपणानंतर स्तनपान करणाऱ्या मातांसाठी देखील ही योजना लाभकारी आहे.
- गरीब कुटुंबातील महिलांना प्राधान्य: योजनेचा फायदा मुख्यतः गरीब, मागासलेल्या कुटुंबातील महिलांना दिला जातो.
इंदिरा गांधी मातृत्व सहयोग योजनेचे फायदे
- आर्थिक मदतीची उपलब्धता: गरोदरपणाच्या काळात महिलांना कामातून आराम मिळवून दिला जातो. आर्थिक मदतीमुळे महिलांना कामावर न जाण्याचा पर्याय मिळतो, ज्यामुळे त्यांचे शारीरिक आणि मानसिक आरोग्य राखले जाते.
- पोषणाचा फायदा: महिलांना आणि त्यांच्या बाळाला पोषण आहार दिला जातो, ज्यामुळे त्यांचे आरोग्य सुधारणे शक्य होते.
- समाजातील महिलांना समान संधी: या योजनेमुळे समाजातील महिलांना समान संधी मिळते, विशेषत: त्या महिलांना ज्यांच्या कुटुंबातील परिस्थिती अशक्य असते.
- आर्थिक सुरक्षा: महिलांना गरोदरपणात आणि स्तनपानाच्या कालावधीत आर्थिक सुरक्षा मिळवून दिली जाते, जेणेकरून ते त्यांच्या आरोग्याची काळजी घेऊ शकतात.
इंदिरा गांधी मातृत्व सहयोग योजनेची पात्रता
- स्थायी निवासी: अर्ज करणाऱ्या महिलेचे महाराष्ट्र राज्यातील स्थायी निवासी असणे आवश्यक आहे.
- नोकरी न करणारी महिला: सरकारी कर्मचारी आणि सार्वजनिक क्षेत्रातील कर्मचार्यांना या योजनेचा लाभ मिळणार नाही, कारण त्यांना मातृत्व रजा मिळते.
- बँक खाते: अर्जकर्त्या महिलेचे बँक खाते असणे आवश्यक आहे.
- गरोदर असणे: या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी महिलांना गरोदर असणे आवश्यक आहे.
इंदिरा गांधी मातृत्व सहयोग योजनेच्या नियम व अटी
- त्यानुसार, गरोदर स्त्रीचे बँक खाते असावे आणि ते भारत सरकारद्वारे मान्य असावे.
- फक्त महाराष्ट्र राज्यातील महिलांना या योजनेचा लाभ मिळेल.
- मूल्यनिर्धारण: सरकारी कर्मचारी किंवा सार्वजनिक क्षेत्रातील कर्मचाऱ्यांना या योजनेचा लाभ मिळणार नाही.
- योजनेचा लाभ: योजनेचा लाभ फक्त गर्भवती महिलांसाठी आणि स्तनपान करणाऱ्या महिलांसाठी आहे.
आवश्यक कागदपत्रे
- आधार कार्ड
- रेशन्स कार्ड
- बँक खाते पासबुक
- पासपोर्ट आकाराचा फोटो
- मोबाइल नंबर
- ईमेल आयडी
- प्रतिज्ञापत्र
- मुख्यमंत्री वयोश्री योजना महाराष्ट्र
- महाराष्ट्र मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजना
- नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना 2024
- महिलांसाठी महाराष्ट्र शासनाच्या विविध योजना
- कुसुम सोलर पंप योजना २०२४ महाराष्ट्र राज्य
- लाडका भाऊ योजना महाराष्ट्र
अर्ज प्रक्रिया
- योजनेचा लाभ घेण्यासाठी महिलांना महिला आणि बालविकास विभागाच्या कार्यालयात जाऊन अर्ज करावा लागेल.
- अर्जातील माहिती अचूकपणे भरावी लागेल.
- आवश्यक कागदपत्रे संलग्न करून अर्ज सादर करावा लागेल.
अधिकृत वेबसाइट: https://wcd.delhi.gov.in/
FAQ’s
Q) इंदिरा गांधी मातृत्व सहयोग योजना काय आहे?
Ans- इंदिरा गांधी मातृत्व सहयोग योजना गर्भवती महिलांना आणि स्तनपान करणाऱ्या मातांना आर्थिक मदत आणि पोषणासाठी आहार पुरवण्यासाठी केंद्र सरकारने सुरू केली आहे. योजनेचा मुख्य उद्देश महिलांना गरोदरपण आणि मातृत्व काळात आवश्यक आर्थिक आणि पोषण सहारा देणे आहे.
Q) योजनेचा लाभ कोणाला मिळेल?
Ans- या योजनेचा लाभ मुख्यतः गर्भवती महिलांना आणि स्तनपान करणाऱ्या मातांना मिळेल. विशेषत: त्या महिलांना फायदा होईल ज्यांना काम करत असताना गरोदरपणाच्या काळात आराम घेण्याची आवश्यकता आहे.
Q) अर्ज कधी करावा लागेल?
Ans- महिलांना गरोदरपणाच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात अर्ज करावा लागेल, नोंदणी नंतर आर्थिक मदत टप्प्याटप्प्याने दिली जाईल.
निष्कर्ष
इंदिरा गांधी मातृत्व सहयोग योजना महिलांसाठी एक महत्त्वपूर्ण सरकारी योजना आहे, जी गरोदर महिलांना आणि स्तनपान करणाऱ्या मातांना आर्थिक मदत, पोषण आहार, आणि आरोग्य सहाय्य पुरवून त्यांचे जीवनमान सुधारते. या योजनेने गरीब आणि मागासलेल्या कुटुंबातील महिलांना आधार दिला आहे, ज्यामुळे त्यांना त्यांच्या गरोदरपणाच्या आणि मातृत्वाच्या काळात आवश्यक मदत मिळू शकते.
