Table of Contents
ToggleSalokha Yojana Maharashtra 2025 | सलोखा योजना शेतजमिनीसंबंधी वाद मिटवण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण योजना
Salokha Yojana Maharashtra: महाराष्ट्र सरकारने शेतजमिनीसंबंधी असलेले वाद मिटवण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण योजना जाहीर केली आहे, जी “सलोखा योजना” म्हणून ओळखली जाते. या योजनेचा मुख्य उद्देश शेतकऱ्यांमध्ये असलेल्या शेतजमिनीवरील वादांचे निराकरण करणे आणि सामाजिक सलोखा निर्माण करणे आहे. आजच्या लेखात, आपण सलोखा योजनेची सविस्तर माहिती घेणार आहोत. या योजनेच्या अटी, पात्रता, फायदे आणि कागदपत्रांची माहिती दिली जाईल.
सलोखा योजना काय आहे?
सलोखा योजना ही महाराष्ट्र सरकारने सुरू केलेली एक शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वपूर्ण योजना आहे. याचा मुख्य उद्देश म्हणजे शेतजमिनीसंबंधी असलेले वाद कमी करणे. शेतजमिनीसाठी असलेले वाद अनेक कारणांमुळे उत्पन्न होतात, जसे की ताबा व वहीवाटीचे वाद, शेत बंधारा वाद, जमीन रस्ता वाद इत्यादी. या योजनेद्वारे शेतकऱ्यांना शासकीय स्तरावर शेतजमिनीच्या ताब्यात बदल घडवून आणण्यास मदत केली जाईल.
महाराष्ट्र राज्यात शेतजमिनीसंबंधी वाद असलेल्या शेतकऱ्यांची संख्या १३ लाखांहून अधिक आहे. यावर पर्याय म्हणून, सलोखा योजना राबवण्यात आली आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना कमी शुल्कात ताब्यात बदल करण्याची संधी मिळेल.
सलोखा योजनेची उद्दिष्टे
- शेतजमिनीवरील ताब्याचे वाद मिटवणे.
- शेतकऱ्यांमध्ये सामाजिक सलोखा निर्माण करणे.
- शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतीकडे लक्ष देण्यास मदत करणे.
- न्यायालयात चालू असलेल्या वादांचे लवकर निराकरण करणे.
- शेतकऱ्यांच्या मानसिकतेत सकारात्मक बदल घडवून आणणे.
सलोखा योजनेच्या अटी आणि शर्ती
- अर्जदार शेतकरी असावा: अर्ज करणारा शेतकरी असावा, आणि त्याच्याकडे १२ वर्ष किंवा त्यापेक्षा जास्त कालावधीपासून शेतजमिनीचा ताबा असावा.
- महाराष्ट्र राज्याचा रहिवाशी असावा: अर्ज करणारा शेतकरी महाराष्ट्र राज्याचा रहिवाशी असावा. बाहेरगावचे शेतकरी या योजनेचा लाभ घेऊ शकणार नाहीत.
- आधार कार्ड आणि अन्य कागदपत्रे: अर्जदाराकडे आधार कार्ड असणे आवश्यक आहे. तसेच, अर्जदात्याचे शेत ७-१२ उताऱ्यावर दाखल असावे.
- ताब्याचे वाद: शेतकऱ्याच्या नावावर असलेली शेतजमिन दुसऱ्या शेतकऱ्याच्या ताब्यात गेली असल्यास, या दोघांसाठी सलोखा योजनेचा लाभ घेता येईल.
- चारचाकी वाहन असू नये: अर्जदाराकडे मोठ्या आकाराची चारचाकी गाडी नसावी. त्यामुळे, सलोखा योजनेसाठी जास्तीच्या संपत्ती असलेल्या शेतकऱ्यांना वगळण्यात आले आहे.
सलोखा योजना कशी कार्य करते?
सलोखा योजना अंतर्गत, शेतकऱ्यांना वादग्रस्त शेतजमिनीच्या ताब्यात बदल करण्याची सुविधा मिळते. उदाहरणार्थ, एका शेतकऱ्याच्या नावावर असलेली जमीन दुसऱ्या शेतकऱ्याच्या ताब्यात गेली आहे, तर दोन्ही शेतकऱ्यांना एकमेकांच्या जमिनीचा ताबा घेण्यास सवलत दिली जाईल. यासाठी, मुद्रांक शुल्क व नोंदणी शुल्क कमी केले जाईल.
सलोखा योजनेसाठी अर्ज प्रक्रिया:
सलोखा योजनेसाठी अर्ज ऑफलाइन पद्धतीने करावा लागेल. अर्ज संबंधित गावातील तलाठी यांच्याकडे करावा लागेल. अर्जदाराने आवश्यक कागदपत्रांसह अर्ज सादर करावा लागेल. अर्ज सादर केल्यानंतर, संबंधित अधिकारी पंचनामा करून ताब्याचा बदल प्रक्रिया सुरू करतील.
सलोखा योजनेचा लाभ किती शेतकऱ्यांना होईल?
महाराष्ट्र राज्यामध्ये ४४,२७८ गावांमध्ये ३ कोटी ३७ लाख ८८ हजार २५३ शेतकरी आहेत. त्यापैकी, १३ लाख २८ हजार ३४० शेतकऱ्यांना सलोखा योजनेचा थेट लाभ होईल. या शेतकऱ्यांचे शेतजमिनीच्या ताब्याबाबत वाद आहेत आणि या योजनेद्वारे त्यांना शेतजमिनींच्या ताब्यात बदल करणे सोपे होईल.
हे सुद्धा वाचा : फ्री लॅपटॉप योजना महाराष्ट्र-विद्यार्थ्यांसाठी एक सुवर्णसंधी
सलोखा योजनेचे फायदे:
- विविध वादांचा निराकरण:
शेतकऱ्यांच्या शेतजमिनीवरील वाद विविध कारणांमुळे निर्माण होतात. सलोखा योजनेमुळे हे वाद लवकर निराकरण होऊ शकतात. यामुळे शेतकऱ्यांना शेतीकामावर लक्ष केंद्रित करण्यास मदत मिळेल. - कमी मुद्रांक शुल्क आणि नोंदणी शुल्क:
या योजनेद्वारे, शेतकऱ्यांना ताब्यात बदल करण्यासाठी मुद्रांक शुल्क आणि नोंदणी शुल्कात सवलत दिली जाते. यामुळे शेतकऱ्यांवर असलेला आर्थिक ताण कमी होईल. - मानसिकतेत बदल:
सलोखा योजनेमुळे शेतकऱ्यांना ताब्याच्या वादांपासून मुक्तता मिळेल आणि ते शेतीकडे अधिक लक्ष देऊ शकतील. यामुळे शेतीच्या उत्पन्नात वाढ होईल. - समाजात सलोखा:
या योजनेच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांमध्ये सकारात्मक मानसिकता निर्माण होईल आणि शेतजमिनीसंबंधी असलेले वाद दूर होऊन समाजात सलोखा निर्माण होईल.
सलोखा योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रे:
- अर्ज पत्र
- आधार कार्ड
- ७-१२ उतारा
- चतु:सीमा (चार सीमांचे दस्तावेज)
- संबंधित शेतजमिनीचा तपशील
हे सुद्धा वाचा : लेक लाडकी योजना महाराष्ट्र 2024: सरकार मुलींना करणार 1 लाख 1 हजारांची मदत
FAQ’s
Q) सलोखा योजनेमध्ये १२ वर्षांपेक्षा कमी कालावधीत ताबा असल्यास मुद्रांक शुल्क व नोंदणी शुल्क माफ होईल का?
Ans- नाही, १२ वर्षे किंवा त्यापेक्षा जास्त कालावधीचा ताबा असलेल्याच शेतकऱ्यांना लाभ मिळेल.
Q) सलोखा योजनेचा लाभ नॉन-अग्रीकल्चर जमिनीसाठी घेतला जाऊ शकतो का?
Ans- नाही, ही योजना फक्त शेतजमिनीसाठी आहे.
Q) तलाठी व मंडळ अधिकारी उपस्थित नसल्यास काय करावे?
Ans- तहसीलदार किंवा उपविभागीय अधिकारी कडे दाद मागता येईल.
निष्कर्ष
Salokha Yojana शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वपूर्ण उपाय आहे. या योजनेच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेतजमिनीच्या ताब्यातील वाद लवकर निकाली लागण्याची संधी मिळेल. यामुळे शेतकऱ्यांना शेतीतील समस्यांवर अधिक लक्ष केंद्रित करता येईल.
Read more
- मुख्यमंत्री वयोश्री योजना महाराष्ट्र
- महाराष्ट्र मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजना
- नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना 2024
- महिलांसाठी महाराष्ट्र शासनाच्या विविध योजना
- कुसुम सोलर पंप योजना २०२४ महाराष्ट्र राज्य
- लाडका भाऊ योजना महाराष्ट्र
- सामूहिक विवाह योजना महाराष्ट्र
- अपंग पेन्शन योजना 2024
- मुख्यमंत्री वयोश्री योजना महाराष्ट्र
- महाराष्ट्र मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजना
- नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना 2024
- महिलांसाठी महाराष्ट्र शासनाच्या विविध योजना
- कुसुम सोलर पंप योजना २०२४ महाराष्ट्र राज्य
- लाडका भाऊ योजना महाराष्ट्र
- रोजगार संगम योजना महाराष्ट्र
- पोल्ट्री फार्म लोन योजना
- शिलाई मशीन योजना महाराष्ट्र
- कुक्कुट पालन योजना महाराष्ट्र
हे सुद्धा वाचा




Author
-
माझं नाव प्रशांत पवार आहे, आणि मी Mahagovyojana.com चा संस्थापक आणि मुख्य संपादक आहे. मी एक व्यावसायिक ब्लॉग लेखक आणि कंटेंट क्रिएटर आहे, आणि माझं मुख्य उद्दिष्ट म्हणजे भारतातील सरकारी योजनांची अचूक आणि सविस्तर माहिती लोकांपर्यंत पोहोचवणे.
View all posts